Eksploratorzy

Słup graniczny oznaczony numerem XXII w lesie Gawliniec. W tym miejscu zbiegają się również granice trzech miejscowości: Pruchnej, Zeebrzydowic (dawna Austria) i Pielgrzymowic (Prusy).
Przy słupie znajduje się mniejszy kamień z literą L (zapewne Loslau - Wodzisław) a kilka metrów dalej kamień graniczny Komory Cieszyńskiej (TK).
Podążając wzdłuż ciągle czytelnej granicy na wschód znajdujemy kolejne mniejsze słupki graniczne.

Słup graniczny nr XIII na pn. granicy Zbytkowa z Pawłowicami.

Słup nr XVIII w Bąkowie w lesie.

Uszkodzony słup nr XX w Rychułdzie.
I mniejsze słupki wzdłuż dawnej granicy.

Marklowice Górne (powiat Cieszyn).
Podążając leśną drogą od zakrętu na ul.Lipowej w Marklowicach, gdzie stoi koło szlabanu słupek z nr 25 (ten z pierwszego wątku Agi) w stronę obecnej granicy polsko-czeskiej znajdziemy kolejne mniejsze słupki z oznaczeniami P (Preussen) oraz Ö (Österreich).
Przejechałem także cały odcinek polsko-czeskiej granicy na odcinku Cisówka/Prstna i dalej Jastrzębie/Prstna. Wg strych map znajdowały się tam duże słupy z herbami i kolejnymi numerami XXVI, XXVII, XXVIII, XXIX i XXX. Słupów niestety już nie ma i zapewne zostały usunięte podczas stawiania słupków wyznaczających granicę polsko-czechosłowacką w 1920 r.

Idąc od szlabanu na ul. Lipowej pod górę:
Słupek w drodze


Uploaded with ImageShack.us
Po prawej stronie dróżki 2 słupki. Jeden P/Ö drugi L (Loslau)


Uploaded with ImageShack.us


Uploaded with ImageShack.us
Kawałek dalej po lewej stronie drogi


Uploaded with ImageShack.us


Uploaded with ImageShack.us
Prawdopodobnie przy tej drodze stał słup nr XXVIII


Uploaded with ImageShack.us
Prawdopodobnie resztki słupa nr XXIX


Uploaded with ImageShack.us


Uploaded with ImageShack.us
Obecna granica polsko-czeska (Prstna/Jastrzębie-Piaski), tak samo dawna granica austriacko-pruska. Taki wał jak na zdjęciu ciągnie się prawie cały czas wzdłuż granicy.


Uploaded with ImageShack.us

Tym razem dwa kamienie graniczne z galicyjskiego odcinka dawnej granicy wzdłuż rzeki Wisły.

Pierwszy - pruski, z miejscowości Wola, oznaczony numerem VII.







Drugi - austriacki, z Brzezinki z numerem IX.





Niestety, pomimo poszukiwań na drugim brzegu, nie znalazłem pruskiego. Przypuszczam, że mógł zostać usunięty podczas prostowania koryta rzeki Gostyni.

Piękna, długa, osłupkowana granica. Aż zazdrość bierze, że macie w swoich stronach takie rarytasy.

W takim razie kolejny rarytasik - słup z nr XXI na granicy Pruchnej i Pielgrzymowic. Słup stoi przy stawie, niedaleko drogi Cieszyn - Pawłowice

Słup nr XXIV na granicy Zebrzydowic i Pielgrzymowic.
Trudno było go znaleźć gdyż nie ma tam żadnej drogi dojazdowej. Wiedziałem mniej więcej gdzie szukać ale jak dojechać tam to już nie. Zapytałem miejscowego starszego pana i ten mnie pokierował. "Jedź prosto między domami, jak skończy się droga to jedź dalej między polami aż dojedziesz do wielkiego dębu. Od dębu w prawo skrajem pola i patrz w krzaki."
Jeszcze dodaje: " Tylko uważaj żeby tam jacy wojocy nie byli:)"

Słup z nr XLV (27) 1883 r. w Kopytowie koło Bohumina.
Słup prawdopodobnie stał blisko miejsca gdzie Olza wpada do Odry. Obecnie słup stoi koło kościółka we wsi.
Na wikimapii ktoś umiejscawiał słup koło ostatniego domu
http://wikimapia.org/#lat=49.9410541&lo ... 8&l=28&m=p

Podążając dawną granicą pomiędzy Prusami a Austro-Węgrami w okolicach miasta Strumień, która w znacznej części pokrywa się ze współczesną granicą między powiatami, znalazłem kolejne kamienie graniczne.

Najpierw pośredni o numerze 14.


Następny, już główny - nr IX.




Trudny do utrwalenia na fotografii numer słupa.


Zadziwiająco dobrze zachowane herby obu państw.




Nieco dalej kamień z numerem X.




Tutaj dawniej znajdował się kamień z numerem XI.


Dalej wzdłuż granicy kilka pośrednich kamieni.








Tego już kiedyś zamieściłem na forum, obok niego stał kiedyś kamień XIa


Ten również został przedstawiony przez daniela3ttt, lecz nie "nazwany" - jest to kamień XIb.


Po kamieniu XIc, pozostał jedynie "postument".

hej, czy ta mapka obejmuje Grny

_________________
http://www.klimontow-sosnowiec.prv.pl
http://nk.pl/#profile/11587879
http://www.facebook.com/sosnowiec.klimontow

Pośrodku lasu, na granicy Zbytkowa i Bąkowa zachował się kamień o numerze XVII.





I jeszcze małe sprostowanie, jako, że zamieszczony przeze mnie jakiś czas temu kamień (ten z okolic Zbytkowa), posiada błędną numerację po stronie austriackiej - nr. XVII, a w rzeczywistości jest to kamień o numerze XVI - tak też określa to XIX-wieczna mapa.



Po stronie pruskiej, błąd ten został naprawiony poprzez skucie jednej "jedynki".



Wyjaśnię jeszcze, że kolejny kamień to XVIa.



Dalej, pomiędzy słupami XVIa i XVII, wzdłuż cieku wodnego są jeszcze małe słupki z arabskimi cyframi, a także literami oznaczającymi ówczesne państwa, oraz niejako z oznaczeniem kontynuacji numeru XVI.

Przemierzając brzegiem Przemszy od ujścia, po most łączący mysłowicką Brzezinkę z jaworznickim Wysokim Brzegiem w poszukiwaniu śladów oznakowania dawnej granicy między Prusami a c.k. Austro-Węgrami, niespodziewanie natknąłem się w okolicy oświęcimskich Babic (ujście Przemszy do Wisły) na kamień (austriacki) oznaczony numerem XI.

Jeszcze dwa zdjęcia kamienia austriackiego nr XI, oraz dwa kamienia pruskiego nr XV z granicy na Przemszy w Dziećkowicach (Jeleń) przeniesionego pod Muzeum Miasta Mysłowice (tam też kamień ''kilometrażowy''? o nie znanej mi historii).

Mam dwie sprawy:
1- Przesyłam znalazione w internecie b-c zdjęcie słupka z Jaworzna, wkopanego przy prywatnej posesji przy ulicy Celników. Na zdjęciu tym widać numer tego kamienia granicznego - XV Au;
2- spróbowałem skomasować naszą wiedzę dotyczącą zachowanych głównych znaków granicznych znajdujących się na lub w pobliżu dawnej prusko-austrickiej granicy. Jeżeli Koledzy mogą uzupełnić to zestawienie, o informacje dotyczące znaków oznaczonych jako "?", to proszę bardzo.

Jeżeli chodzi o odcinek galicyjski, sprawdziłem większość miejsc gdzie stały słupy graniczne, nie byłem jedynie przy kamieniach IV, XII, ostatnio dotarłem w miejsce gdzie był kamień III pruski, jednak o tej porze roku, ze względu na gęste zarośla niemożliwe jest stwierdzenie jego istnienia (osobiście przypuszczam, że go tam nie ma, lecz muszę się upewnć na 100%).
Odnośnie odcinka śląskiego, to przebyłem go ściśle wzdłuż dawnej granicy, do numeru XXII. Byłem nawet w miejscach w okolicach ujścia Wisły do Jez. Goczałkowickiego (m. in. w miejscu kamieni: V, Vb, VI), nie pozostał po nich niestety żaden ślad. Znalazłem jednak informację, jakoby na cmentarzu w Zabrzegu znajdował się kamień graniczny wyciągnięty z pierwotnego miejsca, podczas regulacji rzeki Wisły - w rzeczywistości około 200 m od cmentarza, nad brzegiem Wisły stał austriacki kamień nr III. Jednak, ten na cmentarzu nie przypomina pozostałych (jest nieobrobiony, brak numeru i godła), być może został uszkodzony podczas wyjmowania, lub wkopany/zabetonowany odwrotnie "do góry nogami".
Oto ten kamień





Jestem ciekaw czy Daniel dotarł do miejsc gdzie znajdowały się kamienie o numerach XXIII i XXV, czy nie ma ich tam już poprostu.

Byłem z Marcinem w różnych miejscach tej granicy, i w miejscu XXIII. Nie znaleźliśmy jakiegokolwiek śladu po tym kamieniu. Może został zakopany? Trzeba by pod tym kątem szukać. Co do XXV to przejeżdżałem samochodem w pobliżu tamtego miejsca. Teren pod lasem lekko opada. Może gdzieś w dole jest on?
Najlepiej szukać wczesną wiosną lub późną jesienią jak nie ma kleszczy. Trzy dni chodzenia i trzy klaszcze. Dwa wypatrzyłem wcześniej, jeden zdążył się wczepić. Brrr. To mi ostudziło zapał poszukiwań.

Takie coś wypatrzyłam w muzeum w Siemianowicach Śląskich.
Czy to TO?

To coś na kamieniu wygląda jak korona austriacka, szkoda, że nie było informacji skąd pochodzi, przypuszczam, że ktoś musi jednak wiedzieć jakie jest pochodzenie tego słupa.